Vücudun dik durmasını elde eden omurga, ortalarından omuriliğin geçmiş olduğu ve omur (vertebra) denilen 33 kemikten kaynaklanır. Omurlar bir tane yumuşak disk ve iki adet yüzeysel eklem ile birbirlerine bağlanırlar. Kuvvetli bağ dokusundan oluşmuş olan disk, bir omuru diğerine bağlayan en önemli yapıdır.
Disk arasında ise omurlardaki baskıyı amortisör göreviyle karşılayan kıkırdak bir doku vardır.
Yanlış ya da ters hareket yapma veya ağırlık kaldırma şeklinde hareketlerle adaleler kasılır ve bu bağlar sıkışır. Ayrıca yaşlandıkça diskin merkezi su içeriğini kaybeder, diskin yastıklama görevini eskisi kadar iyi yapamaz hale getirebilir.
Disk bu nedenlerle hasar gördüğünde dış tabakası da yırtılabilir ve disk içerisindeki kıkırdak doku dış tabakadaki bir yırtıktan çıkarak sinirlerin ve omuriliğin yer aldığı boşluğa taşar. Bu konum da boyun fıtığına niçin olur. Bu taşma kol ve omuriliğe giden sinirlere baskı yaptığından muhtelif şikayetler oluşturur.
Boyun Fıtığı (Servikal Disk Hernisi) Nedir?
Boyun Fıtığı travmalar, zorlamalar, kazalar veya yaşlandıkça diskin merkezi su içeriğini kaybetmesi, diskin yastıklama görevini eskisi kadar iyi yapması imkansız hale getirebilir.
Disk bozulmaya devam ettikçe dış tabakası da yırtılabilir ve diskin merkezi dış tabakadaki bir yırtıktan çıkarak sinirlerin ve omuriliğin yer aldığı boşluğa taşarak boyun fıtığına neden olur.
Boynumuz 7 adet omurdan oluşur ve omurlarımız içinde hareket edebilmemizi sağlayan diskler yer alır. Bir omuru diğerine bağlayan en önemli yapı olan disk kuvvetli bağ dokusundan oluşmuştur ve omurlar içinde yastık veya darbe emicisi gibi görev yapar.
Disk ve faset eklemleri omurların hareketlerine izin vererek boynunuzu ve sırtınızı eğmenizi ya da çevirmenizi olası kılarlar. Disk, “annulus fibrosus” adı verilen dayanıklı bir dış tabaka ve “nucleus pulposus” ismi verilen jöle kıvamında bir merkezden kaynaklanır.
Nedenleri
Boyun fıtığı 20-40 yaşları arasında, genellikle vücudunu çok kullanan kişilerde ortaya çıkar. Ağır yük kaldırma, ters bir hareket yapma, itme hareketinin sık yapılması bağ dokusunun yırtılması yani fıtık riskini artırır. Trafik kazaları yahut yüksekten düşme de öteki nedenler arasındadır.
Bunların yanı sıra, duruş bozukluğuna neden olan uzun süreli masa veya bilgisayar başında oturanlarda da bu hastalık sık ortaya çıkar.
Cep telefonunun uzun vakit kullanımı, boynu eğerek uzun süre ekrana bakmak, yahut telefonu boyna kıstırarak konuşmak da boyun fıtığına yol açabilir.
Telefon veya tableti göz hizasından aşağıda tutmak ve uzun süre bu şekilde bakmak boyun fıtığı için risk oluşturur.
Tam olarak genetik bir geçiş söz konusu olmasa da anne babasında bu hastalık görülen çocukların boyun fıtığı olma riski, disk eklemlerin hassasiyetinde genetik faktörlerin etkili olabilmesinden dolayı, daha fazladır.
Belirtiler
Boyun fıtığının en öne çıkan emaresi boyun ağrısıdır. Fakat her boyun ağrısı fıtıktan kaynaklanmaz. Bunların büyük bir bölümü kas kökenli ağrılardan oluşur. Boyun fıtığı zorlamaya ve ağır kaldırmaya bağlı olarak ortaya çıkar.
Fıtığa bağlı gelişen ağrılar; sırta, kürek kemiğine, omuza, başın arka tarafına ve parmak ucuna kadar inen ağrılar şeklinde görülür. Ağrı haricinde, ileri aşama fıtıklarda, sıkışan sinirin fonksiyonuna bağlı olarak kolların ve parmakların belli bölgelerinde uyuşukluk, karıncalanma, güç kaybı ortaya çıkabilir.
Boyun ağrısı: Başın arka kısmından şakaklara doğru yayılabilir. Şiddetli, geçmeyen kola yayılan ağrı gibi görülür.
Sırt, kol ve omuzlarda ağrı
El becerilerinde azalma
Kol ve parmaklarda uyuşmalar ve karıncalanma
Duyu kaybı
Elektriklenme
Kol ve el kaslarında güç kaybı
Reflekslerde kilo verme
Kolda incelme
Çok ender olarak fıtıklaşmış disk omuriliğe baskı yaparak bacaklarda da sorunlara sebep olabilir. Ayaklarda uyuşma, idrar ve gaita kaçırma fazlaca ender olarak görülebilir.
Sinir köküne veya bir omurilik dokusuna bası yapıldığında o bölgede ödem meydana gelebilir. Ödem de basıyı artırdığından rahatsızlık bir kısır döngüye girebilir.
